Βιβλίο «Οι άγνωστες εποχές του ελληνικού σκακιού».
To σκάκι είναι από τα παλιότερα παιχνίδια - αθλήματα, ένα από τα λίγα που είχαν πάρει τη σημερινή τους μορφή πριν την έναρξη του Ολυμπιακού κινήματος στο τέλος του 19ου αιώνα, με αποτέλεσμα, αν και επιλέγηκε ως άθλημα επίδειξης στην Ολυμπιάδα του 1924, να μην συμπεριληφθεί στο ολυμπιακό πρόγραμμα επειδή είχε φτάσει σε επαγγελματισμό, που ήταν ασύμφωνος με τον ερασιτεχνισμό των περισσοτέρων τότε αθλημάτων. Από τότε ξεκίνησαν να διεξάγονται οι ξεχωριστές «Σκακιστικές Ολυμπιάδες».
Παρά την παλαιότητα του αθλήματος, ελάχιστα βιβλία έχουν γραφεί για την ιστορία του ελληνικού σκακιού και αυτά ουσιαστικά αναφέρονται στο σκάκι των Ελλήνων του 20ου αιώνα. Από την άλλη μεριά, υπάρχουν και βιβλία που ασχολήθηκαν ερευνητικά με τα παιχνίδια των Αρχαίων Ελλήνων σε διαγραμμισμένες επιφάνειες και τα συσχέτισαν με το σκάκι. Παρότι η ευρωπαϊκή κουλτούρα, από το Μεσαίωνα ως και τα νεότερα χρόνια, ευνοούσε τη συσχέτιση των Ελλήνων με το παιχνίδι του σκακιού, η έρευνα δεν ασχολήθηκε συστηματικά να ξεχωρίσει τα δεδομένα και τις φήμες.
Στο νέο βιβλίο «Οι άγνωστες εποχές του ελληνικού σκακιού» από τις εκδόσεις «Οσελότος», ο συγγραφέας Παναγής Σκλαβούνος ανιχνεύει τη σχέση των Ελλήνων με το σκάκι πριν τον 20ο αιώνα, επιχειρώντας παράλληλα να εξηγήσει την ιδέα που είχαν διαμορφώσει οι Ευρωπαίοι για τη σχέση αυτή.
Στο πρώτο μέρος του βιβλίου παρουσιάζονται τα δεδομένα για τα παιχνίδια σε διαγραμμισμένες επιφάνειες των αρχαίων Ελλήνων, το «ζατρίκιον» των Βυζαντινών και το σκάκι των Ελλήνων στη διάρκεια της οθωμανικής κατοχής.
Στο δεύτερο και το τρίτο μέρος παρουσιάζεται η σκακιστική δραστηριότητα των Ελλήνων τον 19ου αιώνα στα Επτάνησα και την Πάτρα αφ' ενός και στην Αθήνα αφ' ετέρου. Το τρίτο μέρος κλείνει με ειδικά θέματα για το ελληνικό σκάκι πριν τον 20ο αιώνα (συμμετοχή των γυναικών, ζωγραφικοί πίνακες, γελοιογραφίες), καθώς και με αναφορά σε Έλληνες που διακρίθηκαν στο εξωτερικό στο τέλος του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ου , την κρίσιμη περίοδο που πόλεμοι και αναταραχές έριξαν το σκοτεινό πέπλο τους στις ως τότε προσπάθειες ανάπτυξης του σκακιού στον ελλαδικό χώρο.
Πρόκειται για ένα βιβλίο από το οποίο συνάγονται απαντήσεις σε γενικότερα και ειδικότερα ερωτήματα, όπως: Ποιά είναι η θέση του σκακιού στην επιστήμη και την εκπαίδευση;
Υπήρξε ποικιλία κινήσεων στα παιχνίδια των αρχαίων Ρωμαίων, που παίζονταν σε διαγραμμισμένες επιφάνειες;
Πώς ξεκίνησε το «κυκλικό» σκάκι και γιατί αποκαλείται «βυζαντινό»;
Πού οφείλεται η φήμη ότι οι Έλληνες είχαν επίδοση να παίζουν σκάκι «χωρίς να βλέπουν»;
Υπήρχαν ήρωες της ελληνικής επανάστασης του 1821 που έπαιζαν σκάκι;
Ποιά είναι η παλιότερη δημοσιευμένη ελληνική παρτίδα και το παλιότερο δημοσιευμένο σκακιστικό πρόβλημα από Έλληνα;
Ποιός Έλληνας αναδείχτηκε πρωταθλητής σκακιού Βαυαρίας το 1890; Ποιός ήταν ο παλιότερος Έλληνας που πήρε τίτλο «γκρανμέτρ» στο σκάκι;
Ποιός Έλληνας νίκησε παγκόσμιο πρωταθλητή σκακιού σε μεταξύ τους μονομαχία;
Το βιβλίο κυκλοφορεί με 288 μεγάλες σελίδες, μερικές από τις οποίες έγχρωμες, και με ζωγραφικό πίνακα της Κατερίνας Επιτηδείου στο εξώφυλλο, που δείχνει παλιούς Έλληνες σκακιστές (μεταξύ αυτών τους Λορέντζο Μαβίλη, Σκαρλάτο Καλλιμάχη, Γρηγόριο Ξενόπουλο, Ευγένιο Αντωνιάδη, Μιχαήλ Τοσίτσα) να επιστρέφουν για «τη ρεβάνς της χαμένης παρτίδας».